گروه ساخت و تولید - me- دانشکده مهندسی مکانیک
گروه ساخت و تولید
برنامه‌ی دوره‌ی کارشناسی ارشدِ مهندسی مکانیک در گروه ساخت و تولید با هدف تحقق آموخته‌های دوره کارشناسی در به‌کارگیری دقیق‌تر دانش مهندسی مکانیک در حوزه‌ی خاص ساخت و تولید تدوین شده است. در این رابطه، فارغ‌التحصیلان در این دوره‌ی تحصیلی با تکیه بر آموخته‌های نوین خود قادر خواهند بود با تجزیه و تحلیل پیچیدگی‌های ساخت و تولید بهترین روش‌ها را برای سهولت ساخت و مونتاژ ارائه کنند. در این مقطع تحصیلی، دانشجویان نه تنها در دروس پیشرفته‌ی حوزه‌ی مهندسی مکانیک تسلط می‌یابند، بلکه تا حدودی با زمینه‌های مهندسی متالورژی و برق نیز آشنا می‌شوند.
رقابت در عرصه‌های تکنولوژی و ارتقای مداوم فناوری‌های پیشرفته برای ساخت و تولید ابزارها، تجهیزات، سیستم‌های اندازه‌گیری و کالاهای مصرفی نیازمند دانش ساخت و تولید در حوزه‌ی مهندسی مکانیک است. نیروی انسانی فارغ التحصیل این رشته می‌تواند با تکیه بر آموخته‌های خود و با به‌کارگیری دانش مهندسی مکانیک و تجربیات مستمر کاری و شغلی خود در تمامی عرصه‌های صنعتی، ضمن بهبود و رفع مشکلات موجود در صنعت، نوآوری و ابداعات هم داشته باشد. رشته‌ی مهندسی مکانیک - ساخت و تولید کمک می‌کند پیچیدگی‌های فرآیند ساخت و تولید، که هنگام طراحی دیده نمی‌شوند، برطرف گردد.
با توجه به رشد سریع فناوری‌ها، تنوع محصولات و سرعت تولید که به‌طور عمده بر پایه‌ی شاخه‌های مختلف دانش مهندسی مکانیک استوار شده‌اند، در گرایش ساخت و تولید موضوع سهولت در امر ساخت و دستیابی به سرعت بالای تولید، که از ضروریات صنعت می‌باشد، مورد توجه است. دانش‌آموختگان این رشته می‌توانند در عرصه‌های مختلف صنعت، با به عهده گرفتن مسئولیت‌های تحقیق و توسعه، تدوین دانش فنی و کاربرد روش‌های بهینه در ساخت و تولید، نقش به‌سزایی در پویایی صنعت کشور داشته باشند.
دانش‌آموختگان مهندسی مکانیک در گرایش ساخت و تولید در مقطع کارشناسی ارشد این توانائی را خواهند داشت که با تکیه بر دانش ریاضی، دانش مهندسی مکانیک و دیگر علوم مهندسی، و با تجزیه و تحلیل وضعیت موجود، راه‌حل‌های بهینه‌ای را برای تولید در صنعت طراحی و اجرا کنند و در شرایط خاص و با توجه به امکانات از شیوه‌های مبتنی بر دانش و فناوری‌های روز بهره گیرند. قابلیتهای فارغ التحصیلان این مقطع عبارتند از:
- به‌کارگیری دانش مهندسی مکانیک و تجزیه و تحلیل‌های ریاضی در حل معضلات صنعتی
- توانایی تاثیرگذاری بر روش‌های موجود و بهبود آنها
- به‌عهده گرفتن مسئولیت‌های تحقیق و توسعه در واحدهای صنعتی
- ارائه‌ی آموزش‌های مستمر و کاربردی به مجموعه مهندسی در سطوح مختلف صنعتی
- تدوین دستورالعمل‌ها و شیوه‌های راهبردی برای دستیابی به سرعت بیشتر تولید و کیفیت بهتر
- ارائه‌ی شیوه‌نامه‌های راهبردی برای ارتقای مستمر کیفیت و دقت در تولید
- طراحی سیستم‌های تولید قابل انعطاف و جایگزینی آن با مهارت‌های انسانی
- طراحی روش‌های آزمون و اندازه‌گیری، و تجهیزات تست و کنترل جهت ارزیابی کیفیت و زمان‌سنجی
رشته‌ی مهندسی مکانیک - ساخت و تولید دارای دو گرایش اصلی است که در زیر معرفی می‌شوند:
1- زمینه شکل‌دهی و مواد: در این گرایش، فعالیت‌های گسترده‌ای در زمینه‌های تحقیقاتی گوناگون، از جمله شکل‌دهی فلزات, متالورژی, کامپوزیت‌ها و نانوکامپوزیت‌ها, مواد پیشرفته, فلزات نانوساختار, آلیاژهای سبک و فرآیندهای پیشرفته‌ی ساخت مواد، انجام می‌شوند. پرورش فارغ التحصیلان برجسته، دستیابی به پیشرفت‌های چشمگیر پژوهشی و فناوری، و کمک به صنایع مختلف با تکیه بر هیات علمی مجرب از جمله نقاط قوت گرایش شکل دهی و مواد است.
شکل‌دهی فلزات یکی از مهم‌ترین فرآیندهای تولید قطعات صنعتی است. در این فرآیند، فلزات با قرار گرفتن در دماهای بالا وارد ناحیه پلاستیک شده و به شکل قالب محصور در می‌آیند. در این فرآیند، کنترل پارامترهایی همچون نرخ کرنش و دما بسیار مهم است. از مهم‌ترین فرآیندهای شکل دهی می‌توان به نورد، فورج، اکستروژن و کشش اشاره کرد. همچنین، این قطعات از موادی با خواص متفاوت تولید شده‌اند. برای انتخاب بهترین قطعه، باید خواص مکانیکی مورد نظر تعیین شده و سپس با کنترل فرآیندهای تولیدی و موادی به این خواص مطلوب دست یافت. هدف گرایش شکل‌دهی و مواد بررسی این فرآیند‌هاست.
2- زمینه ساخت و مونتاژ: در این گرایش، پژوهش‌های گسترده‌ای در زمینه‌هایی مانند فرآیندهای مونتاژ و اتصال قطعات، جوشکاری و آزمون‌های غیرمخرب، ساخت و مونتاژ در ابعاد میکرو و نانو، و همچنین ماشین‌کاری سنتی و غیر سنتی انجام می‌شوند. دستاوردهای چشمگیر آموزشی و پژوهشی با تکیه بر اساتید مجرب از جمله نقاط قوت گرایش ساخت و مونتاژ است. این گرایش عمدتا به بررسی فرآیند ساخت می‌پردازد که در آن مواد خام به محصول تبدیل می‌شوند. بخش اعظمی از این گرایش نیز به مطالعه‌ی روش‌های مختلف تولید و مونتاژ سپری می‌شود که در نهایت امکان ساخت طرح‌های پیچیده را فراهم می‌کند. این گرایش در صنایع مختلف که به نحوی با ساخت یا مونتاژ درگیر هستند کاربرد دارد.
فهرست درس‌های دوره‌ی کارشناسی ارشد گروه ساخت و تولید
فهرست درس‌های دوره‌ی دکتری گروه ساخت و تولید